صندوق عقب خودرو فضایی است که عموماً اسباب و بار مسافران بهعلاوه تجهیزات و امکانات ضروری خودروها را در درون خود جای می دهد.
تجهیزات و ابزار آلات کمکی که خودروسازان در صندوق عقب خودرو قرار میدهند شامل لوازم اضطراری، لاستیک زاپاس، جک و آچار، مثلث خطر، کیف ابزار، ابزارهای الکترونیکی و صوتی، باتری و مخزن انرژی در خودروهای هیبرید، جعبه فیوز و مخزن گاز CNG/LPG است. البته این تجهیزات و امکانات بسته به کارخانه سازنده خودرو متفاوت بوده و ممکن است که طیف گستردهتری را نیز شامل شود.
جک، آچار چرخ، زاپاس و مثلث خطر از لوازم مربوط به تعویض لاستیک میباشد که باید نسبت به سالم بودن و چگونه کار کردن و محل قرار گرفتن آنها اطلاع پیدا کرد.
جک
یکی از وسایل ضروری برای تعمیر و تعویض تایر خودرو، جک است. از این وسیله برای کارهای مختلفی از جمله تعمیر در تعمیرگاه ها و تعویض تایر در شرایطی که تایر خودرو دچار سوراخ شدگی و یا پنچری شده است استفاده میشود. وجود انواع جک خودرو این امکان را به ما میدهد که بتوانیم در موقعیتها و شرایط مختلف از آنها برای بر طرف کردن مشکل پیش آمده استفاده کنیم. جک ماشین وسیله ای بسیار کاربردی است که دارای شکلهای مختلف و متنوعی است که کار ما را بسیار راحت کرده و وزن بالایی را تحمل میکند.
آچار چرخ
آچار چرخ یکی از ابزارهای کارآمد و ضروری برای هر خودرو محسوب میشود و هر راننده باید این قبیل ابزارهای ضروری را در خودروی خود داشته باشد تا در صورت نیاز از آنها استفاده کند. آچار نوعی ابزار دستی می باشد که کاربرد آن باز و بسته کردن اتصالات دارای پیچ و مهره است و بنا به تنوع اتصالات دارای پیچ و مهره، آچارها نیز دارای انواع متفاوتی هستند. آچار چرخ مدلی است به شکل x برای باز و بسته کردن پیچ چرخهای خودرو استفاده می شود و چهار سر دارد که هر سر آن برای یک سایز مهره مناسب است. اکثر این آچار چرخها به شکل L ساخته شده و جنس ضعیفی دارند.
وقتی لاستیک خودرو پنچر میشود، علاوه بر جک و لاستیک زاپاس نیاز به آچار چرخ دارید تا مهره های چرخ را باز کنید. اما استفاده از آچارهایی که به همراه جک در خودرو قرار دارد، نسبتا مشکل است. برای استفاده از این وسیله، کافی است با قرار دادن سری مناسب روی مهره، میلهای که عمود بر مهره مورد نظر قرارگرفته را بچرخانید.
لاستیک زاپاس
منظور از لاستیک زاپاس (Spare tire) نوعی تایر اضافی میباشد که به نام لاستیک یدکی نیز نام برده میشود. این لاستیک معمولاً در صندوق عقب ماشین قرار دارد و زمانهایی مثل پنچر شدن لاستیکهای ماشین و یا صاف شدن لاستیک به سراغ آن میروند.
البته این موضوع که گفتیم که محل قرارگیری آن در صندوق عقب است خیلی همیشگی نیست و در خودروهای متفاوت محل آن جابجا میشود؛ بجز صندوق عقب لاستیک زاپاس ممکن است در روی موتور ماشین و یا درب صندوق باشد. اما اکثریت درون همان صندوق عقب است که گفتیم.
مثلث خطر
مثلث خطر یک مثلث متساویالاضلاع (برابر) به اندازه حدود 600 میلیمتر است که از مواد بازتابنده قرمز ساخته شده است.
مثلث های خطر از جمله تجهیزات ترافیکی و تابلوهای ترافیکی هستند. هر کسی می تواند آن را در کنار جاده قرار دهد تا به رانندگان دیگر در مورد خرابی یا تصادف در محل هشدار دهد.
علاوه بر استفاده شخصی از این علائم ترافیکی، مثلثهای خطر توسط راهنمایی و رانندگی نیز در اطراف جادهها و یا بزرگراهها و خیابانهای پرتردد نیز نصب میشود و این به معنی هشدار دادن به عابرین و یا رانندگان است.
محل قرار گیری مثلث خطر
اگر وسیله نقلیه شما در کنار جاده خطرناک یا نزدیک یک ترافیک در حال حرکت خراب شد، بهتر است با مثلث خطر به سایر رانندگان در فاصله ایمن هشدار دهید تا آنها سرعت خود را کاهش دهند.
مثلث خطر خود را حداقل در فاصله 45 متر قبل از تصادف در دو طرف خودروی دچار سانحه در زمینی صاف قرار دهید که به وضوح برای سایر رانندگان قابل مشاهده باشد. اگر مثلث هشدار دهنده شما دارای چراغ های LED است، آنها را روشن کنید.
تقریباً می توانید 45 متر را به روش های زیر تمرین کنید:
- طول تقریبی 10 ماشین
- حدود 60 قدم برای بزرگسالان متوسط
- طول تقریبی 3 کامیون
تعویض لاستیک خودرو
اولین کاری که باید انجام دهید، یافتن و خارج کردن لاستیک زاپاس از محل خود است. لاستیک زاپاس در خودروهای مختلف معمولاً در صندوق عقب قرار دارد. البته در برخی خودروها نیاز است که کفی صندوق عقب را کنار بزنیم تا لاستیک زاپاس را مشاهده کنیم. در خودروهای کراس اوور نیز معمولاً لاستیک زاپاس در پشت درب عقب قرار دارد. در موارد معدودی نیز لاستیک زاپاس در زیر خودرو پیچ شده است.
در مرحله دوم بهتر است قبل از جک زدن و بالا بردن خودرو از زمین، پیچهای لاستیک معیوب را تا حد امکان باز کنیم تا در سر جای خود شل شوند. اگر چرخ های خودروی شما دارای قالپاق باشد، باید ابتدا قالپاق را از سر جای خود خارج کنید. برای باز کردن و شل کردن مهرهها، توصیه میشود خودرو را در دنده قرار دهید و ترمز دستی را نیز بکشید تا بدین ترتیب از حرکت اضافه رو به عقب و جلو در هنگام باز کردن مهرهها، جلوگیری کنید.
در مرحله بعدی باید زیر خودرو جک بزنیم و خودرو را بالا بیاوریم. در این مرحله ابتدا جک را از محفظه خود بیرون آورده و در زیر خودرو کار میگذاریم. محل قرار گیری جک باید به گونهای باشد که دقیقاً در زیر شاسی خودرو قرار گیرد. دقت داشته باشید که قرار دادن جک در مکان های دیگر، باعث وارد آمدن فشار به بخش هایی می شود که تحمل وزن خودرو را ندارند و ممکن است آسیب ببینند. پس از آنکه جک را در محل مناسب خود قرار دادید، حال باید با استفاده از قسمت قلاب ماننده آچار چرخ و یا با استفاده از دست یا یک میله باریک، پیچ بالا برنده جک را بچرخانید.
در مرحله بعد، مهرههای لاستیک را که در مراحل پیش تا حدودی باز کرده بودیم، به طور کامل باز می کنیم و به این ترتیب لاستیک را از سر جای خود خارج می کنیم. دقت داشته باشید که مهره ها را از همان سمتی که باز کرده اید، دوباره سر جای خود باید ببندید. پس از درآوردن لاستیک معیوب از جای خود، حال لاستیک زاپاس را سر جای خود قرار دهیم و پیچها را دوباره از همان سمتی که باز کردهاید، سر جای خود ببندید. پس از این که پیچها را تا حدودی با دست سر جای خود قرار دادید، حال با استفاده از آچار چرخ، آنها را یکی یکی سر جای خود سفت کنید.
در مرحله آخر، آچار چرخ را دوباره از بخش قلاب مانند خود به جک متصل کرده و در جهت برعکس می چرخانیم تا جک پایین بیاید. پس از این که جک کاملا از خودرو جدا شد، آن را دوباره در محفظه خود قرار داده و سپس با استفاده از آچار چرخ و کمک گرفتن از پای خود، مهره ها را سر جای خود محکم کنید. اگر خودروی شما دارای قالپاق است، قالپاق ها را سر جای خود قرار داده و سپس لاستیک معیوب را به همراه سایر ابزار، در صندوق عقب قرار دهید و خودروی خود را روشن نموده و حرکت کنید.
دقت داشته باشید که در اولین فرصت باید لاستیک پنچرشده را تعویض، تعمیر و یا پنچرگیری نمود تا در صورتی که دوباره دچار پنچری لاستیک شدید، بتوانید دوباره با انجام اقدامات لازم، لاستیک پنچرشده را با لاستیک زاپاس تعویض کنید.